ZAMAN: HERKESE EŞİT VERİLMİŞ TEK KAYNAK
Zaman nedir?
Hayat, anı yaşamak, asla yetmeyen, asla durdurulamayan, hayatın hazinesi, nehirde akan, yetmeyen… Daha pek çok şey ifade eden, kişiden kişiye göre değişebilen bu kavramda değişmeyen nedir? Herkesin eşit sahip olduğu tek şey, 24 saat. Peki kişiler arasındaki farkı yaratan şey ne? Zamanı nasıl değerlendirdiğimiz, neye harcadığımızla ilgili değişen bir kavram olması.
Zaman, hayatta kim olmak istediğimizi belirleyeceğimiz, hayallerimize yön verebilecek çok güçlü bir kavram. Zaman bu kadar güçlü bir kavram ise aynı zamanda çok tehlikeli de bir şeydir. Yönetemediğimizde, farkında olamadan akıp gittiğinde peşinde birçok değerli ve geri döndürülemeyecek hayallerimizi de alıp gidecek olandır.
Mindset:
Zamanı kullanamamamızın önündeki en büyük engellerden biri kendimize söylediğimiz sözler: Ben zamanımı kullanamıyorum, ben verimli olamıyorum, üstesinden gelemiyorum… “Beyin, yeniden programlanabilen bir organ.” Önce sözcüklerde başlar her şey. Carol Dweck’in bahsettiği ‘mindset’ kavramı burada karşımıza çıkıyor. ‘henüz zamanımı kullanamıyorum, henüz üstesinden gelemiyorum’ gibi telkinlerle beynimizi ‘growth mindset’ yani ‘gelişen beyin’ olarak kullanmamız mümkün.
Kendini bulma:
Zamanı yönetmek ile ilgili ikinci madde: Ne yapacağımızı bulma çabası. İnsanın hayat boyu peşinden koştuğu, öğrenmeye çalıştığı ve bazılarımızın belki de hiç bulamayacağı şey. Bu noktada karşımıza bir kaynak çıkıyor: Julia Cameron’un ‘Sanatçının Yolu’ kitabı. 12 haftalık bir süreci kaplayan bu kitap okuyana belli görevler verir. Bir disiplin içine sokar. Bu süreci tamamladıktan sonra dönüp arkasına bakan okuyucu aslında hayattan ne beklediğini, kendini nerede görmek istediğini kavrar. Bu kişinin kendini bulma yolunda gideceği bin bir çeşit yoldan sadece biri. Kimisi bu yolu sanatla belirler, kimisi müzikle.
Değerler tablosu:
Değer nedir? Adalet, aile, erdemli olmak, özsaygı, öz şefkat… Peki değerlerimiz bize neyi ifade eder? Zamanımızı neye harcayacağımız, nelerden kaçacağımız değerlerimiz etrafında şekillenir. Aslında hayatta ne yapmak istediğimize değerlerimiz karar verir. Değerler tablosunun hayatımızın belli dönemlerinde değişim ve gelişim gösterse de mutlaka olması gerektiğini belirtir Yasemin Karakaya.
Stres yönetimi:
Stres insanların hayatlarının önemli anlarında ortaya çıkan, onları ele geçiren, fiziksel ve zihinsel açıdan birçok etkiyi ortaya çıkmasına sebep olan bir duygu. İnsanların hayatında kanser, üreme bozuklukları ve hatta cücelik gibi olumsuz etkilere sebebiyet veren bu şeyi yönetmeyi öğrenmek zorundayız. Karşımıza Robert M. Sapolsky’ın ‘Zebralar Neden Ülser Olmaz’ isimli kitabı çıkıyor. Zebralar doğada yırtıcı hayvanlardan kaçtıktan sonra hiçbir şey olmamış gibi hayatlarına devam ettiklerini görüyoruz. Peki bu nasıl mümkün oluyor? Bu kitapta bunu anlıyoruz. Bir diğer kaynak David Burns’un ‘İyi Hissetmek’ kitabı. Çeşitli testler uygulayarak kişinin kendisine bir yol çizmesine olanak sağlayan bir kitap. İnsan araştırarak, çok okuyarak bu duyguların farkına varıp stresi yönetmesine olanak sağlar. Bu da çağımız için gerekli olan ‘dayanıklılık’ yeteneğinin en temel olmazsa olmaz özelliğidir.
Hayır Diyememek:
Neden hayır diyemiyoruz? Karşımızdakini kırmak istemediğimiz için, sevdiğimiz, değer verdiğimiz bir kişi olduğu için, hayal kırıklığına uğratmamak için, aksi yönde konuşup zıt düşmemek için gibi birçok neden olabilir. Hayır dediğimizde ne gibi şeylerle karşılaşıyoruz? Bunu bana nasıl yaparsın, bunu senden beklemezdim, sana güvenmiştim…
Hayır demek özgürleştirir. Karşımızdaki insanı kırmadan, zaman kazanmaya çalışmayarak, sınırlarımızı ve ne istemediğimizi bilerek yol almak her zaman bizi istediğimiz sonuca ulaştırır. Gündüz Vassaf der ki: Zamanınızı, zamanın kıymetini bilen insanlarla geçirin.
Erteleme:
Ertelemek birçok insanın muzdarip olduğu fakat bir türlü bundan kurtulamadığımız bir davranıştır. Kurtulmak için öncelikle ertelememizin altında yatan duygu ne bunu tespit etmemiz gerekir. Bu duyguya bakıp, duygunun üstesinden gelmeye çalışmak ve farkında olmak çok önemlidir. Otokontrol dediğimiz yapıyı gerçekleştirememe nedeni zayıflıklarımızdan kaynaklanıyor. İnsan haz peşinde koşan bir canlıdır yani bizi mutlu eden, iyi şeylerin peşinden gitmek isteriz sürekli. Bunu fark ettiğimiz zaman ne yapmalıyız? “Yarın değil bugün, sonra değil şimdi, bir ara değil hemen.” Bu felsefeye sahip olup sadece masanın başında oturmak bile bir süre sonra bizi o ertelediğimiz şeye yapmaya götürür.
Hukuk Akademisi olarak düzenlediğimiz atölye çalışmasında Mentor Yasemin Karakaya, zaman yönetimi hakkında bu ve bunun gibi daha birçok değerli bilgileri bize vererek yol gösterdi. Her şeyin başı çok araştırmak, çok okumak diyerek çeşitli alanlarda kaynaklar önerdi.
Etkinliğimize katılan tüm katılımcılarımıza teşekkür ederek, faydalı olmasını dileriz.
Önerilen Kaynaklar:
Stephen Covey – Etkili İnsanların 7 Alışkanlığı
Julia Cameron – Sanatçının Yolu
James Doty – Sihir Dükkanı
Walden – Ormanda Yaşam
Robert Sapolsky – Zebralar Neden Ülser Olmaz
David Burns – İyi Hissetmek
Jame Clear – Atomik Alışkanlıklar
Yazan: Miray Çoban
Comentários